Wainimate ni COVID-19 (COVID-19 vaccine) - Vosa Vakaviti (Fijian)

Na cava mo cula kina ena itatarovi ni matetaka

E yaga qai veitaqomaki sara vakalevu na icula ni itatarovi ni matetaka meda kua kina ni tauvimate bibi mai na COVID-19. E bibi mo cula ena ivakarau ni itataqomaki ena kena gauna mo rawa ni taqomaki vinaka mai na manumanu ni mate. Me baleti ira e ganiti ira, na nomu cula ena gauna e dodonu mo cula kina e kena ibalebale ni o sa cula oti na imatai ni ivakarau ni wainimate ni itatarovi ni COVID-19 kei na ikuri ni icula e gadrevi.

Mo cula vakacava

O rawa ni gole ena sitoa ni volitaki wainimate se vua na nomu vuniwai kevaka o vinakata na icula ni itatarovi ni matetaka.

O rawa ni veitalanoa kei na dua na Vuniwai ke tauvi iko tiko e dua na mate se o sega ni kila se vica na ivakarau mo cula kina.

E sega ni saumi na icula ni itatarovi, ena sega ni gadrevi tale ga me tiko nomu kad ni Medicare mo cula.

Ira na rawa ni cula

O ira kece na yabaki 5 lako cake era rawa ni cula ena itatarovi ni matetaka. Eso na gone e tiko na yabaki ni nodra bula mai na vula 6 qai bera ni yabaki 5 era rawa tale ga ni cula.

Na ikuri ni icula e vakarautaki tale ga vei ira kece na yabaki 18 se sivia, qai vakabibitaki vakalevu vei ira na:

• yabaki 65 se sivia
• yabaki 18 se sivia e vakaleqai na ituvaki ni nodra bula qai duatani toka na mate e tauvi ira

Na icula ni wainimate ni mate vou na Omicron sa tiko tale ga na kena ikuri ni cula.

O rawa ni cula ena ikuri ni cula ni oti e 6 na vula ena nomu cula ena iotioti ni cula ni COVID.

Mo veitalanoa kei na dua na Vuniwai ena levu ni ivakarau ni icula ni itatarovi mo cula kina kei na kena e ganiti iko kei luvemu. Kevaka o via kila eso tale na itukutuku, rai ena Get vaccinated.

Ni o sa cula oti

Ena tiko na revurevu ena basika me vaka na mosi ni vanua o cula kina, wawale, mosi ni masela, katakata se batabata kei na mosi ni isema ni yago. Na veika qori ena dau yaco ga qai vakatakila ni sa cakacaka tiko na wainimate. E sega ni bibi sara qai rawa ni oti ena loma ni dua ga se rua na siga.

E tutu yadua me qai basika na revurevu ni mate e bibi sara. Mo veivosaki kei nomu vuniwai kevaka o leqataka e dua na ka, se mani o vakila voli ga na revurevu eso ni oti e vica na siga.

Veika e baleta na wainimate ni COVID-19

Na itatarovi kece ni matetaka me na muria vinaka na ivakatagedegede e vakatura na Australian Therapeutic Goods Administration ni bera ni rawa ni vakayagataki e Ositerelia. E tiko o ira na kendau ena tabana ni bula era na veisoliyaka.

E Ositerelia, e 3 na mataqali wainimate e tiko qai vakadonui me vakayagataki:

• Pfizer
• Moderna
• Novavax

Ena rawa ni duidui na wainimate era cula kila na tamata, e vakatau ena nodra yabaki kei na ituvaki ni nodra bula. Mo veitalanoa kei na dua na Vuniwai mo kila na icula ni itatarovi cava e ganiti iko.

Me ikuri ni itukutuku

Tuvanaka rawa mo lai cula ena ikuri ni icula vua na nomu Vuniwai se ena sitoa ni volitaki wainimate ena nomu vakayagataka na Health Direct Service Finder. Kevaka o via kila eso tale na itukutuku, qirita na Laini ni Veivuke ni Matanitu ni Coronavirus ena 1800 020 080.