ክታበት ኮቪድ-19 (COVID-19 vaccine) - ትግርኛ (Tigrinya)

ስለምንታይ ኢዩ ክትክተብ ዘሎካ?

ክታበታት ሰባት ብኮቪድ-19 ብኸቢድ ንከይሓምሙ ኣብ ምክልኻል ድሕንነትን ዘለዎምን ውጽኢታውን ኢዩም። ካብቲ ቫይረስ ዝበለጸ ናይ ምክልኻል ዓቕሚ ንኽትረከብ ንምርግጋጽ ብዛዕባ ክታበታት ዘሎካ ፍልጠት እዋናዊ ክኸውን አገዳሲ እዩ።

ብኸመይ ክትክተብ እትኽእል

ክታበታት አብዞም ዝስዕቡ አለዉ፦

• እንዳ ሓኪም (GP)
• ናይ መተንፈሲ ኣካላት ሓኪም (GP) ክሊኒክ
• ፋርማሲታት
• ናይ ማሕበረሰብ ኣገልግሎት ጥዕና።

ሕዱር ሕማማታት እንተ ሃልዩካ ወይ ክንደይ ዓቐን ክታበት ከም ዘድልየካ ርግጸኛ እንተ ዘይኴይንካ ምስ ሓኪም (GP) ክትዘራረብ ኣሎካ።

ክታበታት ናጻ ስለ ዝዀነ ንኽትክተብ ናይ ሜዲኬር ካርድ ኣየድልየካን እዩ።

መን ክኽተብ ይኽእል

ደቂ 5 ዓመትን ካብኡ ንላዕልን ዝዀኑ ዅሎም ሰባት ንክኽተቡ ብቑዓት እዮም። ገለ ካብቶም ካብ 6 ወርሒ ክሳዕ ትሕቲ 5 ዓመት ዝዕድሚኦም ቈልዑ ከምዚ ዝስዕብ ኹነታት እንተድኣ ሃልይዎም ንክኽተቡ ብቑዓት ኢዮም፦

• ስርዓተ ምክልኻል ሕማሞም ዝተበላሸወ እንተ ኾይኑ
• ጉድኣት ኣካል እንተ ሃልይዎም
• ዝተፈላለየ ናይ ጥዕና ዅነታት እንተ ሃልይዎም።

ናይ ኦሚክሮን (Omicron) ዓይነት ቫይረሳት ዘጥቅዕ ሓድሽ ባይቫለንት ክታበት ንዅሎም ደቂ 18 ዓመትን ካብኡ ንላዕሊ ንዘለዉን ከም መጠናኸሪ ዓቐን ዀይኑ ተዳሊዩ ኣሎ።

ክንደይ ዓቐን ክታበትን አየናይ ክታበት ንዓኻን ንውሉድካን ከም ዝተኣዘዘልኩም ነምፍላጥ ንሓኪም (GP) አዘራርብ። ዝያዳ ሓበሬታ እንተ ደሊኻ ኣብ ተኸተብ ዝብል ረአ።

ድሕሪ ምኽታብካ

አብታ መርፍእ ዝተወጋእካላ ቃንዛ፣ ድኻም፣ ናይ ጭዋዳ ቃንዛ፣ ረስኒ ወይ ቍሪ ቍሪ ምባል ከምኡውን ኣብ መላግቦኻ ቓንዛ ዝኣመሰሉ ጎድናዊ ሳዕቤናት ክህልወካ ይኽእል ኢዩ። ጎድናዊ ሳዕቤናት ንቡራት ኢዮም፤ እቲ ክታበት ስርሁ ይሰርሕ ከም ዘሎ ዝሕብር ምልክት ድማ ኢዩ። መብዛሕትኡ ግዜ ፈኲስ ስለ ዝዀኑ ድሕሪ ሓደ ወይ ክልተ መዓልቲ ይለግሱ እዮም።

ጐዳኢ ጎናዊ ሳዕቤናት ሓልሓሊፉ/ሳሕቲ ዘጋጥም እዩ። እንተ ኣሻቒሉካ ወይ ድሕሪ ሒደት መዓልትታት ገለ አቶም ጎናዊ ጐዳኢ ሳዕቤናት እንተ ዘይጠፊኦም ምስ ሓኪምካ ተራኸብ።

ብዛዕባ ናይ ኮቪድ-19 ኽታበታት

ኵሉ ኽታበታት ኣብ ኣውስትራልያ ቕድሚ ምጥቃሙ ነቲ ናይ ምምሕዳር ሕክምናዊ ኣቕሑ ኣውስትራልያ (Australian Therapeutic Goods Administration) ዘውጽኦ ጽኑዕ ናይ ድሕንነት መዐቀኒታት ከማልእ ኣለዎ። ብቑዓት ሰብ ሞያ ጥዕና እዮም ኣብ ግብሪ ዘውዕልዎ።

ኣብ ኣውስትራልያ፣ ኣብ ጥቕሚ ንኽውዕሉ ተቐባልነት ዝረኸቡ 4 ኽታበታት አለዉ፦

• ፋይዘር (Pfizer)
• ሞደርና (Moderna)
• ኖቫቫክስ (Novavax)
• ኣስትራዘኒካ (AstraZeneca)

ሰባት ኣብ ዕድመኦምን ዘለዎም ናይ ሕማም ኹነታትን ተመርኲሱ ዝተፈላለየ ኽታበታት ክወሃቦም ይኽእል ኢዩ። ኣየናይ ክታበት ንዓኻ ከም ዝሓይሽ ንምፍላጥ ምስ ሓኪም (GP) ተዘራረብ።

ዝያዳ ሓበሬታ

ነቲ ናይ ክታበት ክሊኒክ መድለዪ ብምጥቃም ንዝቕጽል ዓቐን ክታበት ኣብ እንዳ ሓኪም (GP) ወይ ኣብቲ ኸባቢ ኣብ ዝርከብ ፋርማሲ ቆጸሮ ሓዝ። ዝያዳ ሓበሬታ እንተ ደሊኻ ብ1800 020 080 ናብ ብሄራዊ ናይ ኮሮናቫይስ ናይ ሓገዝ መስመር (ሀልፕላይን) ደውል።