Victoria government logo
coronavirus.vic.gov.au

Fautuaga mai i le soifua maloloina ma mea ua fa’asāina (Health advice and restrictions) - Gagana Samoa (Samoan)

Fautuaga mo le faatonuina ma puipuiina faasaga atu i le COVID-19.

Afai e te mana'omia se tagata faamatala upu, vili le Auauanaga o Faaliliu ma Faamatala Upu i le 131 450.

Puipui oe ma isi mai le COVID-19

O loo faatamilo pea le COVID-19 i totonu o afioaga. E mafai lava ona mama'i tele ai tagata. O le puipuiga o oe o le auala sili lea ona puipuia ai isi. E le mafai ona e faapipisi atu le KOVITI pe afai e te le maua i le KOVITI.

Fai sau siaki

Nofo i le fale ma fai sau siaki vave o le RAT pe afai o oe e:

  • iai ni ou auga e pei o le tafe o le isu, tiga le faai, tale, fiva pe faamaalili.
  • te fesoota'i atu i se tasi ua maua i le COVID-19.

Afai e lē faamaoniaina lau siaki, e tatau ona faaauau pea ona faaaogaina siaki vave o le RAT mo nisi aso sosoo ai ma nofo i le fale se'iloga ua o ese aūga.

Afai e faamaonia ua e maua i le siaki vave o le RAT e tatau ona e lipoti i'uga o lau siaki i le Matagaluega o Soifua Maloloina. E mafai ona e lipotia i'uga i luga o le upega tafailagiExternal Link pe vili le 1800 675 398. Afai e te lipotia ou i'uga, e mafai ona maua fua au tausiga faafoma'i ma fualaau o le KOVITI.

Fesili i se Foma'i Masani (GP) mo se siaki PCR pe afai ua amata ona e ma'i tigaina i le COVID-19. E lē mana'omia ona lipotia ou i'uga faamaonia mai le siaki o le PCR.

Mo nisi faamatalaga i le Get a COVID-19 TestExternal Link (Fai sau siaki o le COVID-19).

Tausi lelei lou soifua maloloina

Afai e faamaonia ona e maua i le COVID-19 e tatau ona e malolo ma talanoa i se foma'i (GP). O le tele o tagata o le a maua i aūga feololo ma mafai ona manuia i le fale. E tatau ona e:

  • Nofo i le fale mo le lē itiiti ifo ma le 5 aso. Aua ne'i e alu i le galuega poo a'oga. Ia taumamao ese mai ma falema'i, fale o tagata matutua, ma 'auaunaga tau aafiaga tumau i le soifua.
  • Fai se talifofoga pe afai e tatau ona e tuua le fale mo se faalavelave faafuase'i. O talifofoga lelei lava o talifofoga fai togafitiga poo le N95.
  • Faamatala i tagata sa e feiloa'i ai poo nofoaga na e iai talu ai nei, o oe ua maua i le KOVITI.

Afai e leaga tele ou aūga, e tatau ona e talanoa i se foma'i (GP) pe faafesoota'i se GP Respiratory Clinic (Falema'i Faamanava)External Link .

E mafai ona fo'i ona e vili i le Laina Fesoasoani o le Koronavairusi a le AtunuuExternal Link i le 1800 020 080.

Vili le ofisa o Matagaluega mo Faalavelave Faafuase'iExternal Link mo tausiga vave pe afai e lē mafai ona e talanoa i se foma'i (GP).

Mo faalavelave faafuase'i vili Selo e Tolu (000).

E te ono maua i le faama'i mo le luga atu i le 10 aso. E tatau ona e nofo i le fale pe afai e tafe lou isu, tigā lou fa'ai, tale, fiva, faamaalili, afu malulu, poo le tau puni o le manava. Faaaoga se siaki vaveo le RAT pe talanoa i se GP pe afai e te le mautinoa.

Lagolago

Mo nisi faamatalaga:

Ina ia talanoa i se tasi:

Fesili e uiga i fualaau KOVITI

E faasaoina e fualaau o le KOVITI ola ma taofia tagata mai le maua ai i ma'i tigaina o le COVID-19. E tatau ona inu vave e mafai ai ma ia i totonu o le 5 aso e ma'i ai ina ia aogā lelei.

Tali fesili neiExternal Link ina ia maua ai pe e te agavaa mo fualaau o le KOVITI. Talanoa i se Foma'i pe afai e te manatu e te agavaa. E mafai e le GP ona fesoasoani ina ia faamautinoa le togafitia o tagata agavaa

Mo nisi faamatalaga vaai le Vailaau faapepe siama ma isi fualaauExternal Link .

Fai se talifofoga

E mafai e talifofoga ona taofia le maua o oe ma le faapipisi atu o le COVID-19. E tatau ona lelei talifofoga ma fetaui lelei i foliga. O talifofoga N95 ma P2 e avatu le puipuiga pito lelei.

E tatau ona e faia se talifofoga:

  • i luga o fela'uaiga lautele, totonu o nofoaga faitele, ma fafo i totonu o se nofoaga tumutumu.
  • pe afai ua e maua i le COVID-19 ma tatau ona tuua le fale
  • pe afai o loo e iai faatasi ma se tagata e maualuga lamatiaga e ma'i tigaina ai.

O tamaiti e 2 tausaga le matutua pe itiiti e le tatau ona faia se talifofoga ona e ono mole pe punitia ai le mānava.

Mo nisi faamatalaga vaai TalifofogaExternal Link .

Fai le isi ou tui puipui e sosoo ai

O tui puipui o auala sili ia e puipuia ai oe ma aiga mai le ma'i tigaina ai i le COVID-19. E tatau ona atoa uma tui puipui fautuaina mo oe. Talanoa i se GP e maua ai pe fia fuataga o tui fautuaina.

E tatau ona fai lou tui puipui pe afai na maua oe i le COVID-19. Faaaoga le falema'i su'e vailaauExternal Link e fai ai sou avanoa mo lesi au tui i le GP poo le faletalavai i le lotoifale.

Mo nisi faamatalaga vaai le vailaau KOVITI-19External Link .

Faaalu le ea fou i totonu

O le KOVITI-19 e pepesi i le ea. O le aumaia o le ea fou i totonu o se nofoaga e mafai on faaititia ai le lamatia o le pepesi o le KOVITI-19. Tatala faamalama poo faitotoa pe a mafai pe a fapotopoto ma isi i totonu. Afai e te le mafaia, e mafai ona e faaaogaina se faamamā ea feavea'i (HEPA filter) lea e aveesea le pefu mai le ea.

Mo nisi faamatalaga vaai le VaimamāExternal Link .

Faafo'isia o le malosi mai le KOVITI-19

Toatele tagata o le a lagona le ma'i mai le KOVITI-19 tusa lava pe ua le toe pipisi. Ia famalolo lelei ma tausia lou tino ma lava le taimi e toe malosi ai.

E tatau ona e faatali i le 3 masina talu ona e pisia a'o le'i faia lesi ou tui o le vailaau. O lea faiga o le a mautinoa ai lou maua o le puipuiga pito sili e faasaga atu i le vairusi.

E mafai ona e toe maua vave i le KOVITI-19 i le 4 vaiaso talu ona e toe malosi. Afai e iai aūga ia oe i le 4 vaiaso poo le sii atu ina ua mae'a ona e aafia, e tatau ona fai lau siaki.

KOVITI UMI pe afai o aūga o le KOVITI-19 e umi atu ma le 3 masina. E tatau ona vaai lau GP e fesoasoani ia oe e vaaia ou aūga pe faasino oe i se foma'i faapitoa pe a mana'omia.

E maua faamatalaga atili i luga o le Long COVIDExternal Link .

Afai o oe o se isi na fesoota'i

E te lamatia i le aafia i le KOVITI-19 pe afai e te nofo faatasi i se fale pe na latalata le fesoota'i i se isi ua faamaonia le siaki ua maua i le faama'i.

E tatau ona e matai'tu aūga ma siaki e le aunoa mo le 7 aso talu ona e soota'i atu i se isi ua faamaonia ua aafia. I totonu o lea taimi, e faatuaina oe e:

  • Ia taumamao ese mai ma falema'i, fale o tagata matutua, ma 'auaunaga tau aafiaga tumau i le soifua.
  • fai sau tali fofoga pe a alu ese ma le fale, aofia ai femalagaa'iga lautele ma nofoaga i totonu e pei o galuega ma a'oga
  • faasao le ea fou i nofoaga i totonu e ala i le tatalaina o faamalama pe a mafai

Mo nisi faamatalaga i Lisi siaki mo sootagaExternal Link .

Reviewed 12 December 2022

Coronavirus Hotline

Call the Coronavirus Hotline if you need help to report a rapid antigen test (RAT) or if you have any questions about COVID-19.

The Victorian Coronavirus Hotline diverts to the National Coronavirus Helpline every night between 4pm and 9am.

Please keep Triple Zero (000) for emergencies only.

Was this page helpful?